جواب خود را بیازمایید صفحه ۳ شیمی یازدهم
1- شکل زیر فرایند کلی تولید دوچرخه را نشان می‌دهد.
الف) درباره این فرایند گفت‌وگو کنید.
پاسخ: 1 -منشاء اجزای این دوچرخه از زمین است .
2 -بخشی از آن مواد نفتی و بخشی مواد معدنی است.
3 -مواد اولیه آن به طور خام قابل استفاده نیستند و باید فراوری شوند
ب) آیا در فرایند تولید ورقه‌های فولادی و تایر دوچرخه، موادی دور ریخته می‌شوند؟
پاسخ: بله ، در هنگام تولید ورقه های فولادی مواد ناخالص موجود در سنگ معدن و مقداری فلز هنگام برش کاری به پسماند تبدیل می شود و هنگام تولید تایر ، مواد اضافی جهت تمیز کاری و خوش ساخت شدن برش زده می شود که آن ها هم به عنوان پسماند در می آیند.
پ) پس از چندین سال چه اتفاقی برای قطعه‌های دوچرخه می‌افتد؟
پاسخ: قسمت های فلزی در تماس با هوا و رطوبت زنگ می زنند و قسمت های لاستیکی و پلاستیکی فرسوده و کهنه می شوند و ممکن است در محیط رها و بازیافت شوند.
2- شکل زیر نمایی از چرخه مواد را نشان می‌دهد. با توجه به آن به پرسش‌ها پاسخ دهید:
الف) آیا جمله «همه مواد طبیعی و مصنوعی از کره زمین به دست می‌آیند» درست است؟ توضیح دهید.
پاسخ: بله ، چون مواد طبیعی مانند برخی فلزات که مستقیما از کره زمین بدست می آیند و موادی مانند الماس و.. و برخی نیز بطور غیر مستقیم از مواد طبیعی ساخته می شوند که منشا آن ها هم زمین است مانند پلاستیک و … همگی موادی هستند که از کره زمین بدست می آیند.
ب) موادی که از طبیعت به دست می‌آوریم، به چه شکلی به طبیعت باز می‌گردند؟
پاسخ: پسماند و زباله و برخی به شکل ترکیب شده با اجزای هواکره
پ) آیا به تقریب جرم کل مواد در کره زمین ثابت می‌ماند؟ چرا؟
پاسخ: بله ، زیرا هر چه که از آن استخراج می شود و بطور مستقیم و غیر مستقیم مورد استفاده قرار می گیرد در آخر بصورت پسماند به خاک و کره زمین بر می گردد و طبق قانون پایستگی جرم مقدار آن ثابت خواهند ماند.
ت) برخی بر این باورند که: «هر چه میزان بهره‌برداری از منابع یک کشور بیشتر باشد، آن کشور توسعه یافته‌تر است.» این دیدگاه را در کلاس نقد کنید.
پاسخ: 1 -وجود منابع نشانه ثروت ملی است.
2 -میزان بهره برداری به پیشرفت تکنولوژی و مدیریت منابع انسانی ارتباط دارد.
3 -امکان اقتصادی برای برداشت و بهره برداری این منابع وجود دارد.
4 -سه مورد فوق در کنار برداشت اصولی و مناسب در راستای پیشرفت پایدار معنادار است.
جواب خود را بیازمایید صفحه ۴ شیمی یازدهم
3- نمودار زیر برآورد میزان تولید و مصرف نسبی برخی مواد را در جهان نشان می‌دهد.
با توجه به نمودار:
الف) در سال 2015 به تقریب چند میلیارد تن فلز در جهان استخراج و مصرف شده است؟
پاسخ: به تقریب حدود 7 میلیارد تن
ب) پیش‌بینی می‌شود که در سال 2030 به تقریب در مجموع چند میلیارد تن از این مواد استخراج و مصرف شوند؟
پاسخ: به تقریب و در مجموع حدود 72 میلیارد تن از مجموع این مواد (سوخت های فسیلی، فلز ها و مواد معدنی) استخراج و مصرف خواهد شد.
پ) درباره این جمله که: «زمین منبع عظیمی از هدایای ارزشمند و ضروری برای زندگی است» گفت‌وگو کنید.
پاسخ: چون سال به سال مقدار بسیار زیادی از منابع معدنی ، فلزی و فسیلی از زمین برای ساختمان سازی ، حمل و نقل و رفاه و … استخراج و مورد استفاده قرار می گیرند. همچنین با پیشرفت فن آوری و ساخت دستگاه و ابزارهای مدرن ، وابستگی به منابع بیشتر می شود.